Elektrikli araç tasarlayan, üreten ve satan bir Amerikan şirketi olan TESLA tarafından geliştirilen “TESLA TP-0000701 Malzemelerin yapay hava koşullarına karşı ışık haslığı” standardında, belirli koşullar uyarınca, otomotiv malzemelerinin ışığa dayanıklılık özelliklerinin laboratuvar koşullarında incelenmesine yönelik onaylanmış bir metodoloji açıklanmaktadır.
Bu standart hiçbir zaman yürürlükteki yasa ve düzenlemelerin yerine geçmez. Tüm malzeme testleri akredite bir laboratuvar tarafından veya yerleşik bir üçüncü taraf denetçi tarafından ISO/TS 16949 standardına göre kaydedilmiş bir laboratuvar tarafından gerçekleştirilmelidir. Belirtilen tüm standartların en güncel versiyonlarının kullanılmasını sağlamak tedarikçinin sorumluluğundadır.
Yüksek enerjili ultraviyole (UV) radyasyonu, diğer çevresel stres etkenleri ile birlikte hem kabin içinde hem de dışında araç çalışırken malzemelerin görsel ve işlevsel bozulmasına önemli bir katkıda bulunur. Bu standart, doğal hava koşullarında karşılaşılan bozundurucu fotokimyasal yolları simüle ederek bu tür bozunmanın yapay olarak hızlandırıldığı yöntemleri içermektedir. Görünüm veya işlevsel bütünlüğe ilişkin değerlendirmeler daha sonra laboratuvarda gerçekleştirilir.
Açıklanan test yönteminde, simüle edilmiş güneş yükü, kontrollü ışınımlı ksenon ark lambaları tarafından üretilen radyant maruziyeti ve spektral güç dağıtımı ile elde edilir. Işınlama, sıcaklık ve nem dahil maruz kalma koşulları, büyük ölçüde Otomotiv Mühendisleri Derneği (SAE) tarafından yayınlanan şu iki standarda dayanmaktadır: “SAE J2412-2015 Kontrollü bir ışınım xenon-arc aparatı kullanılarak otomotiv iç trim bileşenlerinin hızlandırılmış maruz kalması” ve “SAE J2527-2017 Kontrollü ışınım ksenon-arc aparatı kullanılarak otomotiv dış malzemelerinin hızlandırılmış maruz kalmasına ilişkin performansa dayalı standart”.
TESLA TP-0000701 standardı SAE standartlarını tamamlayıcı niteliktedir ve aksi açıkça belirtilmediği sürece, burada belirtilen gerekliliklerin veya tavsiyelerin yerine geçmez. Standart eklerinde hem iç hem de dış uygulamalar için araç bölgesi başına önerilen maruz kalma seviyeleri yer almaktadır.
Bu testlerde kullanılan başlıca malzeme ve ekipmanlar şunlardır:
Doğal veya genel renkli plastik reçinelerin ilk onayı için, kalıplanmış test plakalarının pürüzsüz ve güvenli bir şekilde numune tutucuya sabitlenmesi ve test sonrası değerlendirmeyi kolaylaştıracak yeterli boyutta olması gerekir. Diğer tüm malzemelerin değerlendirilmesi ve üretim parçalarının test edilmesi için, üretim prosesine göre bitirilen üretim aletleriyle işlenmiş bileşenlerden kesilen test numuneleri tercih edilir.
Numune yüzeyleri teste başlamadan önce kontaminasyondan korunmalıdır. Numune başına en az 5 ölçüm alınarak, gereksinim başına en az 3 numune test edilir.
Numuneler, testin başlamasından en geç 7 gün önce üretilir. Numuneler testten önce en az 48 saat 23 derece artı/eksi 2 derecede ve yüzde 50 artı/eksi 5 bağıl nemde şartlandırılır.
İç mekan uygulamaları için SAE J2412-2015 standardına, dış uygulamalar içinse SAE J2527-2017 standardına uyulur. Her durumda genişletilmiş ultraviyole (UV) filtresi kullanılır.
Kabindeki yerleşime bağlı olarak iç malzemeler dört maruz kalma seviyesinden birine göre test edilir. Testin sonunda belirli bir radyasyon dozu gerektiren bir malzeme aynı zamanda aradaki tüm maruz kalma seviyelerinde kolorimetrik olarak değerlendirilir. Benzer şekilde, dış malzemeler iki maruz kalma seviyesinden birine göre test edilir. Numune yüzeylerini her değerlendirmeden önce nemli bir bezle temizlemek gerekir.
Belirli hava koşullarına maruz kalan numune için rapor edilen değerler, hava koşullarına maruz kalan numune ve referans kontrol üzerinde alınan en az 5 ölçümün ortalamalarının farkı olacaktır. Üç numunenin ortalaması nihai değeri oluşturur.
Ölçümler, “ASTM E1164-12 Nesne rengi değerlendirmesi için spektrometrik verilerin elde edilmesine ilişkin standart uygulama” standardına uygun gerçekleştirilir.
Parlaklık ölçümleri “ISO 2813 Boyalar ve vernikler - 20, 60 ve 85 derecede parlaklık değerinin belirlenmesi” standardına göre yapılır. Aksi belirtilmediği sürece parlaklık 60 derecede ölçülür. Bir kontrole göre parlaklıktaki değişiklik, renkteki değişiklikler için tanımlandığı gibi belirlenir.
Kuruluşumuz tarafından işletmelere verilen sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında “TESLA TP-0000701 Malzemelerin yapay hava koşullarına karşı ışık haslığı” standardına uygun test hizmetleri de bulunmaktadır.
Randevu almak, daha detaylı bilgi edinmek yada değerlendirme talep etmek için formumuzu doldurarak size ulaşmamızı isteyebilirsiniz.
EUROLAB, raporlama ve belgelendirme faaliyetlerini, United Accreditation Foundation (UAF), Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), Enterprise Accreditation Foundation (EAF) kuruluşundan sağladığı akreditasyona dayanarak sürdürmektedir. Enterprise Accreditation Foundation (EAF), aynı zamanda Birleşmiş Milletler (UN GLOBAL COMPACT) imzacısıdır.
