ISO 15360 Geri Dönüştürülmüş Hamurlar - Yapışkanların ve Plastiklerin Tahmini

Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından geliştirilen ISO 15360 standardı, “Geri dönüştürülmüş hamurlar - Yapışkanların ve plastiklerin tahmini” ana başlığı altında şu alt bölümlerden oluşmaktadır:

• ISO 15360-1 Bölüm 1: Görsel yöntem
• ISO 15360-2 Bölüm 2: Görüntü analiz yöntemi
• ISO/AWI 15360-3 Bölüm 3: Yakın kızılötesi ölçüm uygulayarak belirleme

Mürekkebi giderilmiş geri kazanılmış liflerden ve kahverengi veya karışık atık derecelerinden kağıt hamuru üretimi dünyanın her yerinde artmaktadır. Geri dönüştürülmüş kağıt hamurlarının üretiminde kullanılan geri kazanılmış kağıtların çoğu, ya doğası gereği yapışkan olan ya da uygun sıcaklık, pH değeri ve basınç koşulları altında yapışkan hale gelebilen yapıştırıcılar, lateks ve diğer malzemeleri içermektedir. Bu tür malzemelerin artık parçacıkları, kağıt hamuru daha sonra kağıt üretiminde kullanıldığı zaman sorunlara neden olmaktadır. Ek olarak, geri dönüştürülmüş kağıt hamuru besleme stoğu bazen plastik kaplanmış malzemeden elde edilmekte ve bitmiş kağıt hamurunda plastiklerin bulunması da özellikle kuşe kağıtların üretiminde sorun yaratmaktadır. Ayrıca, geri kazanılan kağıtta bulunan plastikler de düzgün şekilde ayrılmamış bir karışımdan gelebilir.

Kağıt hamurundaki görünür kir ve talaşların belirlenmesi için uluslararası standartlar geliştirilmiştir ve bunlar mürekkebi giderilmiş kağıt hamuruna uygulanmaktadır. Bununla birlikte, yapışkanlar ve plastikler genellikle renkli olarak hamura benzer ve büyük olsalar bile görsel inceleme ile tespit edilmesi zordur. Bu nedenle farklı teknikler kullanmak gerekmektedir.

ISO 15360-1 standardında, tüm geri dönüştürülmüş sınıflar dahil olmak üzere çok çeşitli hamurlardaki yapışkanları ve plastikleri tahmin etmek için bir test yöntemi açıklanmaktadır. Bu standart, ISO 5350 standart serisi kapsamındaki görünür kir ve döküntülerin veya ISO 15319 standardı kapsamındaki geri dönüştürülmüş hamurlardaki görünür zıtlıkların tahmini için tasarlanmamıştır. Bu standartta açıklanan test yöntemi, sadece belirli bir yarık boyutunda ekranda kalan yapışkanları ve plastikleri yakalar. Ancak bu, muhtemelen belirli bir hamur numunesinde fiilen mevcut olan toplam yapışkan ve plastik miktarı değildir.

Bu standardın amaçları doğrultusunda,

• Yapışkanlar ifadesi, belirli bir yarık açıklığına (100 μm veya 150 μm) sahip bir laboratuvar ekranında tutulan ve dokundukları nesnelere yapışan çeşitli malzeme grubunu ifade etmektedir. Yapışkanlar, nesneleri ortam sıcaklığında yapıştırabilir veya yüksek sıcaklığa, yüksek basınca veya pH değeri değişikliğine maruz kaldıklarında yapışkan özellikler kazanabilirler. Başlıca yapışkan türleri şunlardır: mürekkepler, katranlar, sıcak eriyikler, mumlar ve çok değerlikli metal iyon sabunları veya farklı türde basınca duyarlı yapıştırıcılar gibi malzemelerin kalıntılarından elde edilen ürünler. Bir yapışkan partikülü, yapışkan olmayan plastik parçalar ve selüloz liflerle birlikte yapışkan malzemeden oluşan bir bileşik olabilir.
• Plastikler, belirli bir yarık açıklığının laboratuvar ekranında tutulan, ancak selülozik malzemeler hariç, yapışkan olmayan polimerleri ifade etmektedir. Başlıca plastik türleri şunlardır: polietilen, polipropilen, polyester, UV ile kürlenen kaplamalar ve polistiren gibi kaynaklardan türetilen polimerik malzemeler.
• Ekran ifadesi, yapışkanları ve plastikleri selüloz elyafından ayıran laboratuvar tarama ekipmanının parçasını ifade etmektedir.

ISO 15360-2 standardında, tüm derecelerde geri dönüştürülmüş kağıt hamurundaki yapışkanları ve plastikleri tahmin etmek için bir test yöntemi açıklanmaktadır. Birinci bölümde açıklanan yapışkanların ve plastiklerin ayrılmasına ilişkin ilkeleri uygular. Birinci bölümde açıklanan görselleştirme ve sayma teknikleri, burada görüntü analizi ile değiştirilir. Bu standart, belirtilen yöntemi uygularken farklı laboratuvar tarama cihazlarının yanı sıra farklı boyutlarda ekranların kullanılmasına izin vermektedir. Geri dönüştürülmüş hamurlarda bulunan çok çeşitli yapışkanlar ve plastikler ve bunların ölçümü için kullanılan çeşitli eleme cihazları nedeniyle, kullanılacak ekipmanı veya elek boyutlarını daha yakından tanımlamak pratik olmamaktadır. Bu test yöntemi ile sadece yapışkan olan ve sıcaklık ve basınç koşulları altında belirli bir yarık boyutunda ekranda kalan yapışkanları ve plastikleri belirlenmektedir.

ISO/AWI 15360-3 standardı henüz geliştirme aşamasındadır. Bu standart, bir el sayfasından veya yakın kızılötesi ölçüm uygulayan bir kağıt yaprağından yapışkanların ve yapışkan olmayan polimerik kirleticilerin belirlenmesi için bir test yöntemi tanımlamaktadır. Bu standart, geri dönüştürülmüş kağıt hamuru ve kağıtlar için geçerlidir. Kağıt hamuru ve kağıttan numune alınması ve el sayfalarının hazırlanması bu standardın kapsamına girmemektedir. Bu standartta açıklanan ölçüm yaklaşımı, polimerik maddelerin miktarı ve kimyasal bileşimi ölçümleri uygulanarak belirlendiğinden, yerleşik test yöntemlerinden farklıdır. Yapıştırıcıların tipik bileşenleri olan bu maddelerin içeriği yapışkan olarak belirlenmiştir.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, ISO 15360 standardı kapsamında, geri dönüştürülmüş hamurlar olan yapışkanların ve plastiklerin belirlenmesine yönelik test hizmetleri de vermektedir.