TS 4739 Tekstil Liflerini Tanımlama Yöntemleri

Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından geliştirilen TS 4739 standardında, tekstil liflerinin fiziksel, kimyasal ve mikroskobik yollardan tanımlanmasına yönelik yöntemler açıklanmaktadır. Bu standardın hazırlanmasında, Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından yayınlanan şu standart esas alınmıştır: ISO 1833 Tekstil - Kantitatif kimyasal analiz. Bu standardın birinci bölümü, çeşitli lif karışımlarının kantitatif kimyasal analizi için ortak bir yöntem sunmaktadır. Diğer bölümlerde açıklanan yöntemler ise, genel olarak herhangi bir tekstil biçimindeki elyaflara uygulanmaktadır.

Tekstil lifleri esas olarak üç sınıfta toplanmaktadır: doğal lifler, mineral lifler ve sentetik lifler. Doğal lifler hayvansal, bitkisel ve mineral kaynaklardan gelir. Örneğin keten, kenevir ve pamuk gibi bitkisel lifleri ve yün ve ipek gibi hayvansal lifleri kapsar. Asbest ve cam, mineral lifler arasındadır. Sentetik lifler, rejenere selülozik lifler (örneğin viskoz) ve sentetik liflerdir (örneğin polyester).

Lifler, çapının en az 100 katı uzunlukta, uzun zincirli moleküllerden oluşan bir yapıya sahiptir ve 10-200 mikron çapında ve esnek birimlerdir. Sentetik lifler polimerlerden oluşur.

Tekstil elyaflarını tanımlama yöntemleri arasında yanma testi, mikroskobik test, çözünürlük testi, optik test, yoğunluk testi gibi çok farklı test yöntemleri bulunmaktadır. Gelişmiş laboratuvarlarda gerçekleştirilen bu testler, belirli koşullar altında liflerin tanımlanmasına olanak tanımaktadır:

• Mikroskobik tanımlama testi ile, mikroskop kullanılarak birçok doğal lif pozitif olarak tanımlanmaktadır.
• Çözünürlük testi, bir elyaftaki polimerlerin kimyasal yapısını ve elyafın temel çözünürlük özelliklerini belirlemek için uygulanmaktadır.
• Isınma ve yanma özellikleri testi, liflerin açık alevden gelen ısıya tepkisini ve liflerin bu açından tanımlanması için uygulanmaktadır.
• Yoğunluk veya özgül ağırlık testi, lifin tanımlanmasına yardımcı olarak kullanılmaktadır.
• Boyama testi, lifin kimyasal ve morfolojik yapısına bağlı olarak farklı boyama özelliklerini ve afinitelerini belirlemek için uygulanmaktadır.

Tekstil liflerini tanımlama bilgisi, üretici firmaların lif türünü ve belli bir lif türünden yapılmış kumaşların özelliklerini tanıma açısından önemlidir. Giysideki lif içeriğinin belirtilmesini de içeren giysilerin etiketlenmesi için önemli bir faktördür.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, TS 4739 standardı kapsamında, tekstil liflerini tanımlama yöntemlerine uygun test hizmetleri de vermektedir.