EN 84 Ahşap ve Ahşap Bazlı Ürünlerin Dayanıklılığı - Biyolojik Testlerden Önce İşlenmiş Ahşabın Hızlandırılmış Yaşlanması - Sızdırma Prosedürü
Bir Avrupa standardı olan “EN 84 Ahşap ve ahşap bazlı ürünlerin dayanıklılığı - Biyolojik testlerden önce işlenmiş ahşabın hızlandırılmış yaşlanması - Sızdırma prosedürü” standardında, daha sonra biyolojik testlere tabi tutulan ahşap veya ahşap bazlı ürünlerin test örneklerine uygulanabilen bir sızdırma yöntemi açıklanmaktadır.
Bu yöntem şunlara uygulanabilir:
- Test örneklerinin biyolojik teste tabi tutulmadan önce ön koşullandırılması
- Bu prosedüre tabi tutulan işlenmiş test örneklerinin biyolojik testteki performansının, herhangi bir sızdırma prosedüründen geçmemiş diğerleriyle karşılaştırılması yoluyla etkinlik kaybının değerlendirilmesi
Bu yöntem, koruyucu işlem görmüş olsun veya olmasın, işlenmemiş ahşap, modifiye edilmiş ahşap ve ahşap bazlı panel ürünlerinin ön koşullandırılması için de kullanılabilir.
Bu yöntemin prensibi, olarak mantar veya böceklere karşı biyolojik testler için hazırlanmış numunelerin, uygun standart yöntemler kullanılarak vakum altında su ile emdirilmesine ve ardından belirli bir süre suya daldırılmasına dayanmaktadır.
Bu testlerde kullanılan su, “ISO 3696 Analitik laboratuvar kullanımı için su - Şartname ve test yöntemleri” standardında açıklanan 3. sınıfına uygundur. Bu su çoğu laboratuvar ıslak kimya çalışması ve reaktif çözeltilerinin hazırlanması için uygundur. Örneğin tek damıtma, deiyonizasyon veya ters ozmoz ile üretilmelidir. Aksi belirtilmediği sürece, sıradan analitik çalışmalar için kullanılmalıdır.
Bu testlerde kullanılan ekipman ise şunları içerir:
- Test numunelerinin şartlandırılması için 20 derece artı/eksi 2 derece sıcaklıkta ve yüzde 65 artı/eksi yüzde 5 bağıl nemde kontrol edilen şartlandırma odası.
- Test edilen koruyucu ürünle reaksiyona girmeyen malzemeden yapılmış test kapları (özellikle organik çözücü ürünler için camdan yapılmış ya da camı etkileme olasılığı olan ürünler için plastik malzemelerden yapılmış kaplar). Test kaplarının kapasitesi, test numunelerine ek olarak bu standartta belirtilen su hacmini içerebilecek şekilde olmalıdır.
- Musluk takılı vakumlu kurutucu.
- Basınç göstergesi takılı ve minimum 4 kPa basıncı koruyabilen vakum pompası.
- Test numunelerinin balastlanması için işlenmiş bloklar, su veya test kabıyla reaksiyona girmeyen malzemeden yapılmış ağırlıklar.
Test numuneleri ve bunların hazırlanması, tabi tutulmaları amaçlanan biyolojik testlere ilişkin standartlarda tanımlanmıştır. Sızdırma prosedürü, ilgili biyolojik test standardında açıklanan test için test numunelerinin hazırlanmasının bitiminden sonra gerçekleştirilmelidir. Bu, ilgili olduğu durumlarda herhangi bir işlem ve sonraki şartlandırma sürecini içerir.
Test numunelerinin sayısı, ilgili standartlardaki talimatlara uygun olarak ilgili biyolojik testlerin gerçekleştirilmesine olanak sağlamalıdır. Bazı testlerde sızdırma prosedürü hem kontrol numunelerine hem de test numunelerine uygulanabilir. Kontrol numuneleri, ilgili test standardının gerektirdiği durumlarda şu türlerde olabilir:
- Sızdırma prosedüründen sonra biyolojik ajanların saldırısına maruz kalmayacak kontrol test numuneleri. Bunlar, bu faktörün dikkate alındığı testlerde kütle değişimleri için kontrol görevi görür.
- Sızdırmadan sonra referans türün davranışındaki herhangi bir değişikliği kontrol etmek için biyolojik ajanlar tarafından teste tabi tutulan işlenmemiş kontrol veya referans tür numuneleri.
Sızdırma testleri iki farklı yöntemle yapılır:
- Su ile emdirme: Test numuneleri test kaplarına yerleştirilir. Aynı kap içerisine farklı türlerden test numuneleri, farklı ürünlerle veya aynı ürünün farklı konsantrasyonları veya yüklemeleriyle işlenmiş numuneler, farklı işlemler kullanılarak veya farklı ölçülerde modifiye edilmiş ahşap numuneleri veya hem test hem de kontrol numuneleri yerleştirilmez. Yüzmelerini önlemek için ağırlıklarla dengelenir. Test numunelerinin gruplarını örtmek ve test numunelerinin emdirme boyunca örtülü kalmasını sağlamak için test kaplarına yeterli miktarda su dökülür. Test kapları vakumlu kurutucuya yerleştirilir, 4 kPa basınca karşılık gelen bir vakum oluşturulur ve serbest bırakmadan önce bu en az 20 dakika korunur. Test numunelerini kaplarda en az 2 saat bırakılır.
- Suya daldırma yönteminde, her kap yaklaşık beş hacim suya bir hacim odun oranında taze suyla doldurulur (örneğin 50 mm × 25 mm × 15 mm’lik test numunesi başına 100 ml su). Emprenye prosedüründen sonra yüzmeyeceği için test numunelerini balastlamaya devam etmek gerekli değildir. Bu, örneğin ahşap bazlı panel ürün test numuneleri işleniyorsa geçerli olamaz. Test numunelerinin belirtilen sıcaklıkta 14 gün boyunca suya batırılmasına izin verilir ve suyun dokuz kez değiştirilmesi sağlanır (su daldırmanın birinci ve ikinci gününün sonunda ve kalan 12 günde en az bir gün ve en fazla üç gün aralıklarla yedi kez daha değiştirilir).
Test numuneleri, muamele edilmiş numunelerle reaksiyona girmeyen emici olmayan bir destek malzemesinin üzerine dar kenarlarından birinin üzerine konur ve her bir test numunesi arasında en az 10 mm boşluk bırakarak test numunelerinin etrafında serbestçe hava akışı sağlanır. Test numuneleri, en az iki hafta veya sabit kütleye ulaşana kadar, yani 24 saat arayla yapılan iki ardışık tartım aynı olana kadar bekletilir.
Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “EN 84 Ahşap ve ahşap bazlı ürünlerin dayanıklılığı - Biyolojik testlerden önce işlenmiş ahşabın hızlandırılmış yaşlanması - Sızdırma prosedürü” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.