EN 13758 Tekstil - Güneş UV Koruyucu Özellikleri

Bir Avrupa standardı olan “EN 13758 Tekstil - Güneş UV koruyucu özellikleri” standardı, aynı başlık altında yayınlanan şu alt bölüsmlerden oluşmaktadır:

• “EN 13758-1 Bölüm 1: Giyim kumaşları için test yöntemi” standardında, standart şartlandırılmış giyim kumaşlarının güneşten gelen UV ışınlarına karşı koruyucu özelliklerini değerlendirmek için eritem ağırlıklı ultraviyole (UV) radyasyon geçirgenliğinin belirlenmesine yönelik bir yöntem açıklanmaktadır. Bu yöntem, şemsiye, gölgelik veya yapay ışık kaynakları gibi uzaktan koruma sağlayan kumaşlar için uygun değildir. Bu standart, renk ve yapı farklılıkları az olan kumaşlar için uygun olmayabilir.

Bir tekstil malzemesinin ultraviyole koruma faktörü, toplam spektral geçirgenlikten, standart içinde verilen formüle göre belirlenir. Toplam spektral geçirgenlik, numunenin tek renkli veya çok renkli UV radyasyonuyla ışınlanması ve toplam (yaygın ve doğrudan) iletilen radyasyonun toplanmasıyla ölçülür. Çok renkli gelen radyasyon durumunda, iletilen radyasyon tek renkli olarak toplanır. Cihaz, numuneyi paralel bir ışınla ışınlayıp tüm iletilen radyasyonu bir bütünleyici küre ile toplayacak veya numuneyi yarım küresel olarak ışınlayıp paralel bir iletilen radyasyon demeti toplar.

Homojen malzemeler için en az 4 numune hazırlanmalıdır. Bu numuneler, kumaş genişliği boyunca mümkün olduğunca geniş aralıklarla yerleştirilmelidir. Her kenardan ilk 5 cm’lik kısım atılmalı ve numuneler, kumaş parçasının başlangıcından veya sonundan 1 m’den daha yakın mesafeden alınmamalıdır. Çeşitli ton veya yapıya sahip malzemeler için, her renkten ve her doku alanından en az iki numune test edilmelidir. Numune boyutları, cihazın numune açıklığını kapatmaya yeterli olmalıdır.

Şartlandırma ve test işlemleri EN 20139 standardına uygun olarak yapılmalıdır. Test cihazı bu standart atmosfer koşullarında değilse, şartlandırılmış test numunesinin taşınması ve test edilmesi 10 dakika içinde tamamlanmalıdır.

Test uygulanırken, test edilecek numune, entegre kürenin giriş deliğinin önüne yerleştirilir, böylece kumaşın deriden uzağa giyilmesi amaçlanan yüzü UV kaynağına maruz kalır. Numuneden önce monokromatize edilen cihazlarda floresans kontrolü yapılır. Floresan madde mevcutsa, bir UV geçirgen filtre kullanılır ve etkinliği doğrulanır. 290 nm ile 400 nm arasındaki geçirgenlik kaydedilir ve veriler en az 5 nm’de bir kaydedilir.

• “EN 13758-2 Bölüm 2: Giysilerin sınıflandırılması ve işaretlenmesi” standardında, giyen kişiye güneşten gelen ultraviyole radyasyona maruz kalmaya karşı koruma sağlamak üzere tasarlanan giysilerin işaretlenmesine ilişkin gereklilikler açıklanmaktadır. Son uluslararası araştırmalar, cildin güneşe uzun süre maruz kalmasının hem kısa hem de uzun vadeli zararlı etkilere yol açabileceğini göstermiştir. Başlıca neden olan ultraviyole radyasyon, giysilerle önemli ölçüde azaltılabilir. Ancak, giysilerin sağladığı koruma seviyesi önemli ölçüde değişir ve birçok faktöre bağlıdır. En önemlileri kumaş özellikleri ve giysilerin tasarımıdır.

Üst gövdeye koruma sağlamak üzere tasarlanan giysiler, üst gövdeyi en azından tamamen örtmelidir. Alt gövdeye koruma sağlamak üzere tasarlanan giysiler, alt gövdeyi en azından tamamen örtmelidir. Hem üst hem de alt gövdeye koruma sağlamak üzere tasarlanan giysiler, üst ve alt gövdeyi en azından tamamen örtmelidir.

Giysi montajında kullanılan tüm malzemelerin ultraviyole koruma faktörü EN 13758-1 standardına göre ölçülmelidir. En düşük UPF değeri 40’tan büyük olmalıdır. EN 13758-1 standardına göre belirlenen homojen numunelerde ultraviyole koruma faktörü ortalama geçirgenliği veya homojen olmayan numunelerde numune ultraviyole koruma faktörü geçirgenliği yüzde 5’ten küçük olmalıdır.

Esas olarak EN 13758 standardı, güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış tekstil ve giysiler için gereklilikleri ve test yöntemlerini tanımlayan bir Avrupa standardıdır. Cilt hasarı ve kanser gibi uzun süreli güneşe maruz kalmanın beraberinde getirdiği riskler konusunda artan farkındalıkla birlikte, bu standart, UV koruyucu giysilerin açık havada çalışanlar ve tüketiciler için güvenilir koruma sağlamasını garanti altına almaktadır.

Bu standart iki bölüme ayrılmıştır:

• Ultraviyole koruma faktörünü belirlemek için test yöntemlerini özetleyen EN 13758-1 standardı.
• Giysiler için sınıflandırma ve işaretleme gerekliliklerini belirten EN 13758-2 standardı.

EN 13758 sertifikalı UV koruyucu giysiler, inşaat, peyzaj, tarım veya enerji sektörleri gibi uzun süre açık havada çalışan kişiler için kritik öneme sahiptir. Bu giysiler, tekrar uygulama gerektirmeden sürekli koruma sağlayarak güneş kremlerine pratik bir alternatif sunar. Ancak, güvenliği artırmak için şapka, güneş gözlüğü ve gölgeli çalışma alanları gibi ek önlemler önerilir.

Bu standardın net etiketlemesi, tüketicilerin ve işverenlerin güvenilir UV koruyucu giysileri hızla belirlemelerine yardımcı olarak, iş yeri güvenliği yönetmeliklerine uyumu sağlar ve uzun vadeli sağlık risklerini azaltır.

EN 13758 standardı, test için Albuquerque güneş spektrumunu kullanan Avustralya AS/NZS 4399 ve Amerikan AATCC TM 183 gibi uluslararası standartlarla benzerlikler taşımaktadır. Ancak EN 13758-2 standardının giysi tasarımı ve etiketlemesine odaklanması, onu farklı kılarak sadece kumaşın değil, tüm giysinin etkili koruma sağlamasını garanti eder.

Sonuç olarak EN 13758 standardı, güvenli ve etkili UV koruyucu giysilerin geliştirilmesinde hayati bir rol oynar. Net test ve etiketleme gereklilikleri belirleyerek, giysilerin zararlı UV radyasyonuna karşı güvenilir koruma sağlamasını garanti altına alır ve hem açık hava çalışanlarına hem de tüketicilere fayda sağlar. Bu standardı anlamak, bireylerin ve kuruluşların güneş koruması konusunda bilinçli seçimler yapmalarını sağlayarak daha güvenli açık hava ortamlarına katkıda bulunur.

Uzun yıllardır hizmet veren ve dünyada bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeleri titizlikle takip eden kuruluşumuz, her sektörden işletmelere, yetişkin bir kadro ve geniş bir altyapı ile çok farklı alanlarda test, ölçüm ve analiz çalışmaları gerçekleştirmektedir. Bu çerçevede işletmelere “EN 13758 Tekstil - Güneş UV koruyucu özellikleri” standardına uygun test hizmetleri de verilmektedir.