ANSI Z136.7 Lazer Koruyucu Ekipmanların Test Edilmesi ve Etiketlenmesi

Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) tarafından geliştirilen “ANSI Z136.7 Lazer koruyucu ekipmanların test edilmesi ve etiketlenmesi” standardında, 180 nm ile 10⁶ nm arasındaki dalga boylarında çalışan lazerler ve lazer sistemleri ile kullanılmak üzere tasarlanmış göz koruması, bariyerler ve pencereler gibi lazer koruyucu malzemelerin ve koruyucu ekipmanların test edilmesi ve etiketlenmesi için öneriler açıklanmaktadır.

Bu standardın amacı, lazerlerden ve lazer sistemlerinden göz koruması sağlamak için kullanılan cihazlar için test yöntemleri, protokoller ve teknik özellikler konusunda makul, rasyonel ve yeterli rehberlik sağlamaktır. Test prosedürleri, gözlüklerin, pencerelerin ve bariyerlerin, ürünlerin yaşam döngüsü boyunca belirtilen koruma seviyelerini korumasını sağlamak için sağlanmıştır.

Bu tür koruyucu cihazlar arasında lazer koruyucu gözlükler, cihaz filtreleri, pencere filtreleri, alan koruyucu bariyerler ve ekranlar veya ışın engelleyici perdeler bulunur. Koruyucu cihaza, lazer türüne, zamansal çalışma moduna ve dalga boylarına bağlı olarak farklı test yöntemleri gerekebilir.

Lazer koruyucu malzemelerin eksiksiz testini sağlamak için “ANSI/ISEA Z87.1 Mesleki ve eğitim amaçlı kişisel göz ve yüz koruma cihazları” gibi diğer standartların da bu standartla birlikte kullanılması gerekir. Bu standardın kullanımı için önerilen sıralı yaklaşım aşağıdaki gibidir:

Koruyucu ekipman türü belirlenir: gözlük, bariyer veya pencere.
Kullanılan filtre teknolojisi belirlenir: emici boya veya cam, yansıtıcı veya hibrit (boya ve yansıtıcı kombinasyonu).
İncelenen koruyucu ekipmanın malzeme türü belirlenir: metal, plastik, cam veya hibrit.
Lazer korumasının dalga boyları veya dalga boyu bandı belirlenir.
Darbe süresi belirlenir: sürekli dalga, Q-anahtarlı, subnanosaniye veya bu darbe sürelerinin bir kombinasyonu.

Kısaca bu standardın amacı, lazerlerden ve lazer sistemlerinden göz koruması sağlamak için kullanılan test yöntemleri ve protokolleri hakkında makul ve yeterli rehberlik sağlamaktır. Bu standart, şu üreticiler için tasarlanmıştır:

Lazer göz koruyucu cihaz veya alet filtresi üreticileri
Lazer pencere filtresi üreticileri
Lazer alan koruyucu bariyerleri, ekranları veya ışın engelleyici perde üreticileri
Gözlüklerini test eden tüketiciler (örneğin laboratuvarlardaki araştırmacılar)

Bu standart, şu sayılan hususların her biri için test yöntemleri ve test protokolleri, üretici talimatları ve etiketleme gereklilikleri içermektedir:

Geçirgenlik
Optik yoğunluk
Kırılma gücü
Yüzey ve malzeme kalitesi
Çevresel kararlılık
Yanıcılık
Görüş alanı
Filtre yapısı ve montajı
Çerçeveler veya yan kalkanlar
Mekanik dayanım ve darbe direnci

ANSI Z136.7 standardı, endüstriyel, tıbbi ve araştırma ortamları dahil olmak üzere çeşitli uygulamalarda lazer güvenliğini ele alan daha geniş ANSI Z136 serisinin bir parçasıdır. Bu standardın içerdiği, lazer koruyucu ekipmanların değerlendirilmesine yönelik test yöntemleri ve teknik özellikler arasında şunlar yer almaktadır:

Göz koruması: Gözleri lazer radyasyonundan korumak için tasarlanmış gözlükler, koruyucu gözlükler ve vizörler.
Bariyerler ve pencereler: Belirli alanlarda lazer radyasyonunu tutmak için kullanılan filtreler, perdeler ve ışın engelleyici perdeler.
Cihaz filtreleri: Güvenlik amacıyla lazer sistemlerine entegre edilmiş optik bileşenler.

Bu standart, termal etkiler veya fotokimyasal reaksiyonlar nedeniyle lazer kaynaklı hasara karşı özellikle hassas olan insan gözünün korunmasına vurgu yapar. Sürekli dalga, Q-anahtarlı ve nanosaniye altı sistemler dahil olmak üzere çok çeşitli lazer türleri için geçerlidir ve emici, yansıtıcı ve hibrit filtreler gibi çeşitli filtre teknolojilerini kapsar. Ancak bu standart, yediden fazla optik yoğunluk gerektiren yüksek enerjili lazerler için kişisel koruyucu ekipmanları kapsamaz ve çok yüksek darbeli veya sürekli dalga güçlü lazerler için de yeterli değildir. Bu gibi durumlarda ANSI Z136.11 standardı gibi ilave standartlara ihtiyaç duyulabilir.

ANSI Z136.7 standardı için, lazer koruyucu ekipmanların test ve etiketleme süreçlerini geliştirmeye yönelik çeşitli güncellemeler yapılmıştır. Son yapılan güncelleme, ortaya çıkan teknolojileri ve test ihtiyaçlarını karşılamak için birçok iyileştirmeler içermektedir:

Güncellenmiş kısaltmalar ve terminoloji: Mevcut endüstri uygulamalarıyla uyumlu hale getirilmiş tanımlar.
Geliştirilmiş test protokolleri: Koruyucu ekipmanın gerçek dünya koşullarına dayanıklı olmasını sağlamak için aşınma, floresans ve balistik testler için yeni hususlar.
Gelişmiş lazer sistemleri için etiketleme: Ultra kısa darbeli lazerler ve süper sürekli kaynaklar için güncellenmiş semboller ve etiketleme gereksinimleri.
Yüksek enerjili lazer hususları: Bu standart, optik yoğunluk değeri yediden büyük olan kişisel koruyucu ekipmanı henüz kapsamamakla birlikte, sürekli dalga ve Q-anahtarlı sistemlerde yüksek enerjili lazer doygunluğunun test edilmesi için geliştirilmiş rehberlik sağlar.

Bu güncellemeler, lazer teknolojisindeki gelişmeleri ve endüstriyel kesimden tıbbi prosedürlere kadar çeşitli uygulamalarda güçlü koruyucu önlemlere olan ihtiyacı yansıtmaktadır.

ANSI Z136.7 standardı, lazer koruyucu ekipmanın seçimi ve test edilmesine yönelik önerilen süreç şunları içerir:

Koruyucu ekipman türü belirlenir: Gözlük, bariyer veya pencere gerekip gerekmediği belirlenir.
Filtre teknolojisi seçilir: Lazer sisteminin özelliklerine göre emici, yansıtıcı veya hibrit filtreler arasından seçim yapılır.
Malzeme türü belirlenir: Ekipmanın plastik, cam, metal veya hibrit malzemelerden yapılıp yapılmadığı değerlendirilir.
Lazer sistemi karakterize edilir: Lazerin çalışma modu (sürekli dalga, Q-anahtarlı veya nanosaniye altı) ve dalga boyu veya dalga boyu bandı belirlenir.
Optik yoğunluk veya bariyer eşiği belirtilir: Ekipmanın, ilgili dalga boyu için üreticinin belirttiği koruma seviyesini karşıladığından emin olmak gerekir.
Kullanım ortamı göz önünde bulundurulur: Ekipmanın iç mekanda, dış mekanda veya özel ortamlarda kullanılıp kullanılmayacağı değerlendirilir.

Bu yapılandırılmış yaklaşım, koruyucu ekipmanın lazer sistemine uygun şekilde eşleştirilmesini sağlayarak göz veya cilt hasarı riskini en aza indirir. Bu standart ayrıca, kapsamlı güvenlik sağlamak için mesleki göz ve yüz koruması için ANSI/ASSE Z87.1 gibi tamamlayıcı standartların kullanılmasını önerir.

ANSI Z136.7 standardı, lazerlerin yaygın olarak kullanıldığı endüstriler ve ortamlar için kritik öneme sahiptir:

Üretim: Kesme, kaynak ve malzeme işlemede lazerlerin güvenli kullanımını sağlamak.
Sağlık: Lazer ameliyatları ve tedavileri sırasında tıbbi personeli ve hastaları korumak.
Ar-Ge: Deneysel lazer sistemleriyle çalışan araştırmacıların güvenliğini sağlamak.
Eğitim: Akademik kurumlarda güvenli lazer kullanımına rehberlik etmek.

Sonuç olarak ANSI Z136.7 standardı, lazer koruyucu ekipmanların güvenliğini sağlamak için hayati bir kaynaktır ve lazer radyasyon tehlikelerine karşı koruma sağlamak için test ve etiketleme konusunda ayrıntılı rehberlik sunar. Son yapılan güncellemeler, lazer teknolojisi ve test metodolojilerindeki gelişmeleri yansıtarak, onu modern uygulamalar için önemli hale getirir. Üreticiler, tüketiciler ve güvenlik uzmanları, belirtilen prosedürleri izleyerek ve diğer ANSI standartları ile entegre ederek lazer kullanımına bağlı riskleri azaltabilirler.

Uzun yıllardır hizmet veren ve dünyada bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeleri titizlikle takip eden kuruluşumuz, her sektörden işletmelere, yetişkin bir kadro ve geniş bir altyapı ile çok farklı alanlarda test, ölçüm ve analiz çalışmaları gerçekleştirmektedir. Bu çerçevede işletmelere “ANSI Z136.7 Lazer koruyucu ekipmanların test edilmesi ve etiketlenmesi” standardına uygun test hizmetleri de verilmektedir.