Amerikan Test ve Malzeme Kuruluşu (ASTM) tarafından geliştirilen “ASTM A48/A48M-22 Gri dökümler için standart spesifikasyon” standardında, çekme dayanımının önemli bir husus olduğu genel mühendislik kullanımı için tasarlanmış gri demir dökümlerine yönelik gereklilikler açıklanmaktadır. Dökümler, ayrı dökülmüş test çubuklarındaki demirin çekme dayanımına göre sınıflandırılır. Bu standart, kimyasal bileşimi çekme dayanımına tabi tutar.
Bu standarda göre üretilen dökümler, soğutma hızını standartlaştırmak için tasarlanmış özel test kuponlarında elde edilen minimum çekme dayanımına göre derecelendirilir. Belirli döküm bölümlerinde geliştirilen çekme dayanımı, test kuponu değerlerinden farklı olabilir.
Gri dökme demir dökümlerde yaygın olarak kullanılan birçok terimin tanımı, “ASTM A644-14 Demir dökümlerle ilgili standart terminoloji” standardına yer almaktadır.
Bu standarda uygun olarak sipariş edilen ve üretilen dökümler, ayrı ayrı dökülen test çubuklarının özelliklerine göre bir dizi sınıfa ayrılır. Bu sınıflar standart içinde verilen tablolarda gösterilmiştir. Her sınıf, bir sayı ve ardından bir harfle belirtilir. Sayı, ayrı ayrı dökülen test çubuğunun minimum çekme dayanımını gösterir ve harf, test çubuğunun boyutunu gösterir.
Bu standarda uygun malzeme siparişleri şu bilgileri içermelidir:
Üretici ve alıcı arasında yazılı olarak kararlaştırıldığında, dökümlerin sertlik, kimyasal bileşim, mikro yapı, basınç sızdırmazlığı, radyografik sağlamlık, boyutlar, yüzey kalitesi gibi özel gereksinimleri karşılaması gerekebilir.
Bu standarda uygun dökümleri temsil eden test çubukları, standart içinde yer alan tablolarda açıklanan çekme dayanımı gereksinimlerini karşılamalıdır.
Dökümler, alıcı tarafından sağlanan boyutlara veya çizimlere veya çizim yoksa, alıcı tarafından sağlanan desen ekipmanı tarafından öngörülen boyutlara uygun olmalıdır.
Dökümün yüzeyi, görsel inceleme ile belirlendiği üzere yapışan kum, kireç, çatlak ve sıcak yırtıklardan arındırılmış olmalıdır. Alıcı tarafından yazılı izin verilmediği sürece, herhangi bir şekilde tıkama veya kaynaklama yoluyla onarım yapılmasına izin verilmeyecektir.
Bir lot şunlardan birinden oluşur:
Test çubukları, temsil ettikleri dökümlerle aynı partiden dökülen ayrı dökümler olmalı ve tabloda gösterilen boyutlara sahip olmalıdır. Tabloda gösterilen toleranslar dahilinde makul desen taslağı için pay bırakılabilir. Test çubukları A, B ve C, basit silindirler biçimindeki standart test çubuklarıdır. Test çubuğu S özeldir ve standart çubukların tatmin edici olmadığı durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Test çubukları, esas olarak uygun bağlayıcılarla silisli kum agregasından yapılmış kurutulmuş, fırınlanmış veya kimyasal olarak bağlanmış kalıplara dökülmelidir. Kumun ortalama tane boyutu, dökümlerin döküldüğü kumun boyutuna yakın olmalıdır. Test çubukları için kalıplar döküldüğünde yaklaşık olarak oda sıcaklığında olmalıdır. Tek bir kalıba birden fazla test çubuğu dökülebilir, ancak kalıptaki her çubuk, çubuğun çapından daha az olmayan bir kum kalınlığıyla çevrelenmelidir.
Kalıpta çalkalama işleminden önce 480 derecenin altına soğutulan dökümleri temsil etmesi amaçlanan test çubukları, kalıplarında 480 derecenin altına soğutulmalıdır. Daha sonra durgun havada oda sıcaklığına soğutulabilirler.
Kalıplarından çalkalandığında 480 dereceden daha sıcak olan dökümleri temsil etmesi amaçlanan test çubukları, yukarıda açıklandığı şekilde soğutulmalı veya (üretici ile alıcı arasındaki anlaşmaya göre) temsil ettikleri dökümlerle yaklaşık olarak aynı sıcaklıkta kalıplarından çalkalanmalıdır.
Dökümler gerilim giderme, tavlama veya başka bir şekilde ısıl işleme tabi tutulduğunda, test çubukları aynı ısıl işleme tabi tutulmalı ve temsil ettikleri dökümlerin yanında işlem görmelidir.
Gerilim testi, ASTM E8-04 standardına uygun olarak yürütülür. Her partide bir gerilim testi gerçekleştirilir ve belirtilen çekme gerekliliklerine uygun olmalıdır.
Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “ASTM A48/A48M-22 Gri dökümler için standart spesifikasyon” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.
Randevu almak, daha detaylı bilgi edinmek yada değerlendirme talep etmek için formumuzu doldurarak size ulaşmamızı isteyebilirsiniz.
EUROLAB , raporlama ve belgelendirme faaliyetlerini, United Accreditation Foundation (UAF), Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), Enterprise Accreditation Foundation (EAF) kuruluşundan sağladığı akreditasyona dayanarak sürdürmektedir. Enterprise Accreditation Foundation (EAF), aynı zamanda Birleşmiş Milletler (UN GLOBAL COMPACT) imzacısıdır.
