EN 73 Ahşap ve Ahşap Bazlı Ürünlerin Dayanıklılığı - Biyolojik Testten Önce İşlenmiş Ahşabın Hızlandırılmış Yaşlanması - Buharlaşmalı Yaşlanma Prosedürü

Bir Avrupa standardı olan “EN 73 Ahşap ve ahşap bazlı ürünlerin dayanıklılığı - Biyolojik testten önce işlenmiş ahşabın hızlandırılmış yaşlanması - Buharlaşmalı yaşlanma prosedürü” standardında, daha sonra biyolojik testlere tabi tutulan ahşap ve ahşap bazlı ürünlerin test numunelerine uygulanabilen bir buharlaştırmalı yaşlandırma prosedürü açıklanmaktadır. Bu yöntem, koruyucu işlem görmüş olsun veya olmasın, işlenmemiş ahşap, modifiye edilmiş ahşap ve ahşap bazlı panel ürünlerinin ön şartlandırılması için de kullanılabilir.

Prensip olarak test numuneleri, uygun standart yöntemler kullanılarak mantarlara veya böceklere karşı biyolojik test için hazırlanır. Test numuneleri, belirli bir süre boyunca, tanımlanmış bir hız ve sıcaklıktaki tozsuz bir hava akımına maruz bırakılır.

Bu testlerde kullanılan ekipman şunları içerir:

• Bölmeli ve hava ısıtma ve dağıtma cihazlarıyla donatılmış bir rüzgar tüneli: Hava tozsuz olmalı ve biyolojik test sonuçlarını etkileyebilecek kimyasal ürünlerle kirlenmemelidir. Isıtma ve dağıtım cihazları, sıcaklık ve hava hızının her bölmede sabit ve düzgün bir şekilde muhafaza edilmesini sağlayacak şekilde olmalıdır. Tünelden çıkan hava, tünele tekrar giremeyecek şekilde uzaklaştırılmalıdır.
• Bu standartta belirtilen tanımlanmış sınırlar içinde sıcaklığı kontrol eden ve yine tanımlanmış sınırlar içinde hava sıcaklığını ölçen ve kaydeden bir cihaz.
• 1 artı/eksi 0,3 m/s hava hızını ölçebilen bir anemometre.

Test numuneleri ve bunların hazırlanması, tabi tutulmaları amaçlanan biyolojik testlerle ilgili standartlarda tanımlanmıştır. Buharlaştırıcı yaşlandırma prosedürü, ilgili biyolojik test standardında açıklanan test için test numunelerinin hazırlanmasının bitiminden itibaren en geç 3 ay sonra gerçekleştirilmelidir. Bu, ilgili olduğu durumlarda herhangi bir işlem ve sonraki şartlandırma süresini içerir. Ürün tedarikçisi tarafından belirtilirse alternatif bir süre kullanılabilir. Bu, test raporunda belirtilmelidir. Testten önce numuneler 20 derece artı/eksi 2 derece sıcaklık ve yüzde 65 artı/eksi yüzde 5 bağıl nem ortamında saklanabilir. Bundan sapma, biyolojik raporda belirtilmelidir.

Test numunelerinin sayısı, ilgili standartlardaki talimatlara uygun olarak ilgili biyolojik testlerin gerçekleştirilmesine olanak sağlamalıdır. Bazı testlerde buharlaşmalı yaşlandırma prosedürünün hem kontrol numunelerine hem de test numunelerine uygulanacağı akılda tutulmalıdır.

Kontrol numuneleri, ilgili test standardının gerektirdiği durumlarda şu türlerde olabilir:

• Buharlaşmalı yaşlandırma prosedüründen sonra biyolojik ajanların saldırısına maruz kalmayacak kontrol test numuneleri. Bunlar, bu faktörün dikkate alındığı testlerde kütle değişimleri için kontrol görevi görür.
• Buharlaşmalı yaşlandırmadan sonra referans türün davranışındaki herhangi bir değişimi kontrol etmek için biyolojik ajanlar tarafından teste tabi tutulan işlenmemiş kontrol veya referans tür numuneleri.

Test uygulanırken test numuneleri, dekontamine edilebilen metal veya başka bir inert malzemeden yapılmış ızgaralar üzerine bölmelere yerleştirilir ve diğer yüzeylerden hiçbiri yan bölmelerden 10 mm’den az olmayacak şekilde bir yüzü tabana gelecek şekilde yerleştirilir. Ahşabın dokusuna paralel olan yüzler, hava akışının genel yönüne paralel olmalı ve bitişik test numunelerinin karşılık gelen yüzeylerinden en az 10 mm uzakta olmalıdır. Aynı bölmeye farklı türlerden test numuneleri, farklı ürünlerle veya aynı ürünün farklı konsantrasyonları veya yüklemeleriyle işlenmiş numuneler, farklı işlemler kullanılarak veya farklı ölçülerde modifiye edilmiş ahşap numuneleri veya hem test hem de kontrol numuneleri yerleştirilmemelidir:

Ahşap damarına dik yüzeyleri işlemden önce kapatılan test numuneleri, yukarıdaki gibi düzenlenir. Ancak kapatılan yüzeyler birbirine daha yakın hale getirilebilir. Sadece bir işlem görmüş yüzeye sahip test numuneleri, işlem görmüş olanın zıt yüzüne koyulur.

Cihaz başlatılırken ve ayarlanırken, test numuneleri konumlandırılmış haldeyken, bölmelere 1 artı/eksi 0,3 m/s hızla giren ve 40 derece artı/eksi 2 derece sıcaklıkta kontrol edilen bir hava akımı oluşturulur.

Bu standartta belirtilen düzenlemede ve belirtilen koşullar altında test numunelerini iki hafta (14 gün) boyunca muhafaza edilir. Bir test numunesinin tüm işlenmiş yüzeylerinden homojen buharlaşma elde etmek için, test numuneleri her iki haftalık (14 günlük) sürede küçük yatay ekseninde 180 derece açıyla döndürülür. Sadece bir işlenmiş yüzeye sahip test numuneleri, her iki haftalık (14 günlük) sürede dikey eksenlerinde 180 derece açıyla döndürülmelidir.

Bir bölmede birden fazla test numunesi varsa, test numunelerini döndürürken aynı zamanda numunelerin bu bölme içindeki konumunu değiştirilir. Yöntem içerdiği test numunesi sayısına ve prosedürün süresine bağlıdır.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “EN 73 Ahşap ve ahşap bazlı ürünlerin dayanıklılığı - Biyolojik testten önce işlenmiş ahşabın hızlandırılmış yaşlanması - Buharlaşmalı yaşlanma prosedürü” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.