ASTM D1895-17 Plastik Malzemelerin Görünür Yoğunluğu, Hacim Faktörü ve Dökülebilirliği için Standart Test Yöntemleri

Amerikan Test ve Malzeme Kuruluşu (ASTM) tarafından geliştirilen “ASTM D1895-17 Plastik malzemelerin görünür yoğunluğu, hacim faktörü ve dökülebilirliği için standart test yöntemleri” standardında, kalıplama tozları gibi plastik malzemelerin görünür yoğunluğunun, hacim faktörünün ve uygulanabilir olduğu durumlarda dökülebilirliğinin ölçülmesine yönelik test yöntemleri açıklanmaktadır. Bu standartta, ince tozlardan ve granüllerden büyük pullara ve kesilmiş liflere kadar yaygın olarak karşılaşılan bu malzemelerin çeşitli formlarına uygulama için farklı prosedürler tanımlanmıştır.

Bu standardın amaçları doğrultusunda, şu terimler ve tanımlar geçerlidir:

• Görünür yoğunluk, test edilen malzemede bulunan boşluklar dahil olmak üzere bir malzemenin birim hacim başına ağırlığını ifade eder. Yığın yoğunluğu terimi genellikle kalıplama tozu gibi malzemeler için kullanılır.
• Yığın faktörü, verilen herhangi bir miktardaki gevşek plastik malzemenin hacminin, kalıplama veya şekillendirmeden sonra aynı miktardaki malzemenin hacmine oranını ifade eder. Yığın faktörü ayrıca kalıplama veya şekillendirmeden sonraki yoğunluğun, alındığı haliyle malzemenin görünür yoğunluğuna oranına eşittir.
• Dökülebilirlik, belirtilen boyutlardaki bir huniden standart miktardaki malzemenin akması için gereken zaman ölçüsünü ifade eder.

Bu standartta açıklanan test yöntemleri, tozlar ve granüller gibi plastik malzemelerin paketleme ve üretimdeki elleçlemelerine ilişkin performanslarının yararlı endekslerini sağlar. Görünür yoğunluk, bir malzemenin kabarıklığının bir ölçüsüdür. Hacim faktörü, üretimde beklenebilecek hacim değişiminin bir ölçüsüdür. Dökülebilirlik ise, ince bölünmüş bir plastik malzemenin elleçleme özelliklerini karakterize eder. Bu tür malzemelerin hunilerden ve besleme borularından akıp düzgün ağırlıklarda malzeme teslim etme hazırlığının bir ölçüsüdür.

Görünür yoğunluk test yöntemi (test yöntemi A), küçük bir huniden kolayca dökülebilen ince granüllerin ve tozların görünür yoğunluğunun ölçülmesini kapsar. Standart içinde verilen şekilde gösterildiği gibi monte edilmiş apara ile, huninin küçük ucu el ile veya uygun bir düz şeritle kapatılır ve huniye 115 artı/eksi 5 cm3’lük bir numune dökülür. Huninin altı hızla açılır ve malzemenin bardağa serbestçe akması sağlanır. Hunide kekleşme meydana gelirse, malzemeyi gevşetmek için küçük bir cam çubuk kullanılır. Tüm malzeme huniden geçtikten sonra, bardağı sallamadan bir cetvelle bardağın üstündeki fazlalık hemen kazınır. Malzeme bardakta en yakın 0,1 g’a tartılır. Malzemenin 1 cm3’ünün ağırlığı gram cinsinden hesaplanır. Köprü oluşturacak ve huniden akmayacak çok ince malzemeler, ölçüm kabının ağzından yaklaşık 38 mm yukarıda tutulan bir kağıttan hafifçe dökülebilir.

Test yöntemi B, dökülemeyen veya test yöntemi A’da açıklanan huniden zorlukla dökülen zar ve peletler dahil olmak üzere iri taneli malzemelerin görünür yoğunluğunun ölçülmesini kapsar. Standart içinde verilen şekilde gösterildiği gibi aparat monte edildikten sonra, huninin küçük ucu el ile veya uygun bir düz şeritle kapatılır ve huniye 500 artı/eksi 20 cm3’lük bir numune dökülür. Huninin altı hızla açılır ve malzemenin bardağa serbestçe akmasına izin verilir. Tüm malzeme huniden geçtikten sonra, bardağı sallamadan bir cetvelle bardağın üstündeki fazlalık hemen kazınır. Bardaktaki malzeme en yakın 0,1 g’a kadar tartılır, ardından 1 cm3 malzemenin ağırlığı gram cinsinden hesaplanır. Her numunedeki görünür yoğunluğun üç belirlemesi yapılır ve sonucun ortalamasını alınır.

Test yöntemi C, kaba pullar, talaşlar, kesilmiş lifler veya teller biçiminde tedarik edilen malzemelerin görünür yoğunluğunun ölçülmesini kapsar. Bu tür malzemeler Test yöntemleri A ve B’de açıklanan hunilerden dökülemez. Ayrıca, gevşek bir şekilde döküldüklerinde genellikle çok hacimli olduklarından ve genellikle elle bile daha az bir hacme sıkıştırılabildiklerinden, küçük bir yük altında yoğunluklarının ölçülmesi uygun ve yararlıdır.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “ASTM D1895-17 Plastik malzemelerin görünür yoğunluğu, hacim faktörü ve dökülebilirliği için standart test yöntemleri” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.