EN 13880-3 Sıcak Uygulanan Derz Dolgu Maddeleri - Bölüm 3: Penetrasyon ve Geri Kazanımın (Esnekliğin) Belirlenmesi İçin Test Yöntemi

Bir Avrupa standardı olan “EN 13880-3 Sıcak uygulanan derz dolgu maddeleri - Bölüm 3: Penetrasyon ve geri kazanımın (esnekliğin) belirlenmesi için test yöntemi” standardında, bilyalı penetrasyon aleti takılı standart bir penetrometre kullanılarak sıcak uygulanan derz dolgu macunlarının penetrasyon ve geri kazanımının (esnekliğinin) belirlenmesine yönelik bir test yöntemi açıklanmaktadır.

Bu standardın amaçları doğrultusun şu tanımlar geçerlidir:

• Esneklik değeri, ürünün standart test koşulları altında elastomerik özelliklerini ifade eder. Kontrollü zamana bağlı yükleme ve boşaltma test rejimi altında kaydedilen başlangıç penetrasyon değeri artı ek 10 mm penetrasyon derinliği ile ilgili bağıl değer geri kazanım yüzdesi olarak belirlenir.
• Penetrasyon, ürünün standart test koşulları altında sertliğinin bir ölçüsü olarak penetrasyon direncini ifade eder. Kontrollü zamana bağlı yük altında mm cinsinden başlangıç mutlak bilye penetrasyon derinliği olarak ölçülür.

Test uygulanırken prensip olarak sızdırmazlık maddesinin temsili bir kısmı (EN 58 standardına göre test örneği) iki metal kaba dökülerek iki test örneği elde edilir. Bunlar havada soğutulur ve daha sonra sırasıyla daldırılmadan önce kapakları kapatılır ve sabit sıcaklıktaki bir su banyosunda doğrudan su teması sağlanır. Şartlandırma süresinden sonra, örnekler su banyosundan alınır, kapaklar çıkarılır ve her iki test örneği de test edilir. Test hemen gerçekleştirilir.

Test prensibi, bir bilyalı penetrasyon aletiyle penetrasyondan sonra bir sızdırmazlık maddesi örneğinin elastik esnekliğinin ölçülmesinden oluşur. Bu testler, “EN 14188-1 Derz dolguları ve sızdırmazlık malzemeleri - Bölüm 1: Sıcak uygulanan sızdırmazlık malzemeleri için özellikler” standardına göre sızdırmazlık maddelerinin hem penetrasyon direnci hem de elastik geri kazanımı için özellikler sunar. Test su altında yapılmamalıdır.

Bu testlerde kullanılan başlıca ekipman şunları içerir:

• Penetrometre: EN 1426 standardına uygun olan bilyalı penetrasyon aleti, tutucusunun ölçülebilir sürtünme olmadan dikey olarak hareket etmesini ve penetrasyonun en yakın 0,1 mm'ye kadar ölçülmesini sağlayan penetrometre test cihazlarıdır. Bilyalı penetrasyon aleti tutucusu cihazdan kolayca çıkarılabilir olmalı ve 47,50 artı/eksi 0,05 g ağırlığında olmalıdır.
• Bilyalı penetrasyon aleti: standart içindeki şekle uygun bilyalı penetrasyon aletidir. Penetrasyon bilyası çelikten yapılmalı ve 27,5 artı/eksi 0,1 g ağırlığında olmalıdır. Bilyalı penetrasyon aletinin ve standart penetrometre tutucusunun toplam kütlesi 75,0 artı/eksi 0,1 g olmalıdır.
• Su banyosu: En az 10 l su kapasiteli, banyonun tabanından en az 50 mm uzaklıkta delikli rafı olan ve numuneleri gerekli test sıcaklığı olan 25,0 derece artı/eksi 0,3 derecede tutabilen su banyosudur. Banyoda damıtılmış veya deiyonize su kullanılmalıdır. Dolu kutuların yüzeyine doğrudan temas önlenmelidir.
• Numune kutuları: 45 mm derinliğinde, düz tabanlı ve çapı 70 mm olan iki metal kaptır.
• Zaman kayıt ekipmanı: Test prosedürü sırasında zaman kontrollü yükleme ve boşaltma seyrini kaydetmek için ölçüm cihazlarıdır. Zaman kaydı 0,1 s doğrulukta olmalıdır.

EN 58 standardına göre test örneğinin sızdırmazlık maddesi için temsili olduğundan emin olmak için önlemler alınmalıdır. Test örneklerinin hazırlanması sırasında, EN 13880-6 standardındaki talimatlar izlenerek herhangi bir yerel aşırı ısınma ve/veya yağ veya diğer maddelerle kirlenme önlenmelidir.

İki numune kutusunu sızdırmazlık maddesi örnekleriyle, kabın ağzıyla aynı hizada olacak şekilde doldurulur. Hemen sonra, her bir test örneği kabını ve içindekileri, toza karşı koruma sağlamak ve hava kabarcıklarının giderilmesine yardımcı olmak için uygun büyüklükte ağızlı bir beherle gevşekçe örtülür. Örneklerin en az 2 saat ancak 24 saatten az bir süre 23 derece artı/eksi 2 derece sıcaklıktaki havada soğumasını sağlanır. Bu şartlandırma süresi boyunca, örtülerek doğrudan hava teması önlenmelidir.

Test örnekleri su banyosuna yerleştirilir ve 2 ila 4 saat daha daldırılmış halde kalmaları sağlanır. Bu şartlandırma süresi boyunca numunelerin üzeri kapatılarak doğrudan hava teması önlenmelidir. Numunelerin su banyosuna daldırılmadan önce kapaklarının kapatıldığından emin olmak gerekir.

Test koşulları şu şekilde olmalıdır: sıcaklık 25,0 derece artı/eksi 0,3 derece, uygulanan yük 75,0 artı/eksi 0,1 g ve yükleme süresi 5,0 saniye artı/eksi 0,5 saniye.

Numuneler şartlandırdıktan sonra kapağı çıkarılır ve test hemen gerçekleştirilir. Test su altında yapılmamalıdır.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “EN 13880-3 Sıcak uygulanan derz dolgu maddeleri - Bölüm 3: Penetrasyon ve geri kazanımın (esnekliğin) belirlenmesi için test yöntemi” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.