EN ISO 11092 EN ISO 11092 Tekstil - Fizyolojik Etkiler - Sabit Durum Koşulları Altında Termal ve Su Buharı Direncinin Ölçümü (Terleme Korumalı Sıcak Plaka Testi)

Temel İngiliz Standartlar Enstitüsü (BSI) tarafından geliştirilen ve Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından yayınlanan “EN ISO 11092 Tekstil - Fizyolojik etkiler - Sabit durum koşulları altında termal ve su buharı direncinin ölçümü (terleme korumalı sıcak plaka testi)” standardında, örneğin kumaşlar, filmler, kaplamalar, köpükler ve deri gibi çok katmanlı montajlar dahil olmak üzere, giyim, yorgan, uyku tulumu, döşeme ve tekstil benzeri ürünlerde kullanılmak üzere, sabit durum koşulları altında termal direncin ve su buharı direncinin ölçülmesine yönelik bir prosedür açıklanmaktadır.

Bu ölçüm tekniğinin uygulanması, kullanılan cihazın boyutlarına ve yapısına bağlı olan maksimum termal direnç ve su buharı direnci ile sınırlıdır (örneğin bu standartta belirtilen ekipmanın asgari özellikleri sırasıyla 2 m2·K/W ve 700 m2·Pa/W şeklindedir).

Bu uluslararası standartta kullanılan test koşullarının belirli konfor durumlarını temsil etmesi amaçlanmamıştır ve fizyolojik konforla ilgili performans özellikleri belirtilmemiştir.

Bu standardın amaçları doğrultusunda, şu terimler ve tanımlar geçerlidir:

• Isıl direnç, bir malzemenin iki yüzü arasındaki sıcaklık farkının, gradyan yönünde birim alan başına düşen sonuç ısı akışına bölünmesi ile hesaplanan değerdir. Isıl direnç, belirli bir alan boyunca sabit uygulanan sıcaklık gradyanına yanıt olarak kuru ısı akışını belirleyen, tekstil malzemelerine veya kompozitlere özgü bir niceliktir. Kuru ısı akışı, bir veya daha fazla iletken, konvektif ve radyant bileşenden oluşabilir. Isıl direnç, metrekare kelvin/watt olarak ifade edilir.
• Su buharı direnci, bir malzemenin iki yüzü arasındaki su buharı basınç farkının, gradyan yönünde birim alan başına düşen sonuç buharlaşma ısı akışına bölünmesi ile hesaplanan değerdir. Su buharı direnci, belirli bir alan boyunca sabit uygulanan su buharı basınç gradyanına yanıt olarak gizli buharlaşma ısı akışını belirleyen, tekstil malzemelerine veya kompozitlere özgü bir niceliktir. Buharlaşmalı ısı akışı hem difüzif hem de konvektif bileşenlerden oluşabilir. Su buharı direnci metrekare pascal/watt olarak ifade edilir.
• Su buharı geçirgenlik endeksi, standartta verilen formüle göre termal ve su buharı dirençlerinin oranını ifade eder. Su buharı geçirgenlik indeksi boyutsuzdur ve 0 ile 1 arasında değerlere sahiptir. 0 değeri, malzemenin su buharı geçirmez olduğunu, yani sonsuz su buharı direncine sahip olduğunu ve 1 değerine sahip bir malzemenin aynı kalınlıktaki bir hava tabakasının hem termal direncine hem de su buharı direncine sahip olduğunu gösterir.
• Su buharı geçirgenliği, standart içinde verilen formüle göre su buharı direncine ve sıcaklığa bağlı olarak bir tekstil malzemesinin veya kompozitin karakteristiğidir. Su buharı geçirgenliği, metrekare saat paskal başına gram cinsinden ifade edilir.

Test yapılırken, prensip olarak test edilecek numune, bu standartta belirtildiği gibi üst yüzeyine paralel ve çapraz akacak şekilde şartlandırılmış hava kanallarıyla elektrikle ısıtılmış bir plaka üzerine yerleştirilir.

Isıl direncin belirlenmesi için, sabit durum koşullarına ulaşıldıktan sonra test numunesinden geçen ısı akısı ölçülür.

Bu teknik, bir malzemenin ısıl direncinin, test cihazının yüzeyinin üzerindeki sınır hava tabakasının ısıl direncinin, aynı koşullar altında ölçülen bir test numunesi ve sınır hava tabakasının ısıl direncinden çıkarılmasıyla belirlenmesini sağlar.

Su buharı direncinin belirlenmesi için, elektrikle ısıtılmış gözenekli bir plaka, su buharı geçirgen ancak sıvı su geçirmeyen bir membranla kaplanır. Isıtılmış plakaya beslenen su buharlaşır ve membrandan buhar olarak geçer, böylece sıvı su test numunesine temas etmez. Test numunesi membran üzerine yerleştirildiğinde, plakada sabit bir sıcaklığı korumak için gereken ısı akısı, suyun buharlaşma hızının bir ölçüsüdür ve bundan test numunesinin su buharı direnci belirlenir.

Sıcaklık ve su temini kontrolüne sahip ölçüm ünitesi, yaklaşık 3 mm kalınlığında ve minimum alanı 0,04 m2 olan bir metal plakadan oluşur (örneğin, her kenarı 200 mm uzunluğunda bir kare) oluşur ve elektrikli ısıtma elemanı içeren iletken bir metal bloğa sabitlenmişti. Su buharı direncinin ölçülmesi için, metal plaka gözenekli olmalıdır. Bu cihaz bir ölçüm masasındaki bir açıklığın içinde bulunan bir termal koruma ile çevrilidir.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “EN ISO 11092 Tekstil - Fizyolojik etkiler - Sabit durum koşulları altında termal ve su buharı direncinin ölçümü (terleme korumalı sıcak plaka testi)” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.