EN 1071 Gelişmiş Teknik Seramikler - Seramik Kaplamalar İçin Test Yöntemleri
Bir Avrupa standardı olan “EN 1071 Gelişmiş teknik seramikler - Seramik kaplamalar için test yöntemleri” standardı, aynı başlık altında yayınlanan birkaç bölümden oluşmaktadır:
- EN 1071-1 Bölüm 1: Temas probu filometresi ile kaplama kalınlığının belirlenmesi. Bu standartta, temaslı prob profilometresi kullanılarak basamak yüksekliğinin ölçülmesiyle seramik kaplamaların kalınlığının belirlenmesi için bir yöntem açıklanmaktadır. Krater taşlama yöntemi kullanılarak alternatif bir kalınlık ölçümü ENV 1071 2 standardında tanımlanmaktadır.
- EN 1071-2 Bölüm 2: Krater taşlama yöntemi ile kaplama kalınlığının belirlenmesi. Bu standartta, küresel bir boşluğun taşlanmasını ve ardından kraterin mikroskobik incelemesini içeren bir krater taşlama yöntemi ile seramik kaplamaların kalınlığının belirlenmesi için bir yöntem açıklanmaktadır. Bir temas probu profilometresi kullanılarak alternatif bir kalınlık ölçümü EN 1071-1 standardında tanımlanmaktadır.
- EN 1071-3 Bölüm 3: Çizik testi ile yapışma ve diğer mekanik arıza modlarının belirlenmesi. Bu standartta, kaplama-alt tabaka sisteminin yapışkan veya kohezyonel arızasını desteklemek için yüklü bir elmas kalemle çizerek seramik kaplamaları test etme yöntemi açıklanmaktadır. Test, 20 µm kalınlığa kadar seramik kaplamaları değerlendirmek için ve diğer kaplama türlerini ve kalınlıklarını değerlendirmek için uygundur. Test, sınırlı yüzey pürüzlülüğüne sahip numunelerle kullanım için tasarlanmıştır. Bu standart, makro (1 N - 100 N) yük aralığında kullanım için tasarlanmıştır. Prosedürler diğer yük aralıklarına da uygulanabilir. Ancak, arıza olaylarının meydana geldiği normal yüklerin nicelleştirilmesi gerekiyorsa uygun kalibrasyon şarttır.
- EN 1071-4 Bölüm 4: Elektron prob mikroanalizi (EPMA) ile kimyasal bileşimin belirlenmesi. Bu standartta, bir taramalı elektron mikroskobu (SEM) veya bir elektron prob mikroanalizörü kullanılarak elektron prob mikroanalizi (EPMA) yoluyla seramik kaplamaların kimyasal analizi için yöntemler açıklanmaktadır. Açıklanan yöntemler, analiz numune yüzeyine dik olarak gerçekleştirildiğinde tek katmanlı kaplamaların incelenmesiyle sınırlıdır, ancak kademeli ve çok katmanlı kaplamalar, tek tek katmanların veya derecelendirmelerin kalınlığı, karakteristik veya floresan X ışınlarının üretildiği malzemenin hacminin maksimum genişliğinden büyükse kesitte de analiz edilebilir. Bu yöntem, toplu malzemelerin analizi için de kullanılabilir.
- ENV 1071-5 Bölüm 5: Gözenekliliğin belirlenmesi. Bu standart geri çekilmiştir.
- EN 1071-6 Bölüm 6: Mikro aşınma testi ile kaplamaların aşınma direncinin belirlenmesi. Bu standartta, film kalınlığının belirlenmesinde kullanılan iyi bilinen krater taşlama tekniğine dayanan mikro ölçekli bir aşınma testi yoluyla seramik kaplamaların aşındırıcı aşınma oranını ölçmek için bir yöntem açıklanmaktadır. Bu yöntem, iki ayrı test gerçekleştirerek veya tek bir test serisinden gelen verilerin dikkatli bir şekilde analiz edilmesiyle hem film hem de alt tabaka aşınma oranları hakkında veri sağlayabilir. Test yöntemi, düzlemsel veya düzlemsel olmayan yüzeylere sahip numunelere uygulanabilir ancak açıklanan analiz sadece düz numuneler için geçerlidir. Düzlemsel olmayan numuneler için, muhtemelen sayısal yöntemlerin kullanımını gerektiren daha karmaşık bir analiz gereklidir.
- CEN/TS 1071-7 Bölüm 7: Enstrümanlı girinti testi ile sertlik ve Young modülünün belirlenmesi. Bu standart geri çekilmiştir.
- CEN/TS 1071-8 Bölüm 8: Yapışmanın değerlendirilmesi için Rockwell girinti testi. Bu standartta, seramik kaplamaların yapışmasının Rockwell elmas girinti aletiyle girintileme yoluyla değerlendirilmesi için bir yöntem açıklanmaktadır. Girintilemeden sonra çatlakların oluşması da kohezyon başarısızlığını ortaya çıkarabilir. Girintiler bir Rockwell sertlik test cihazıyla yapılır. Bu standartta açıklanan yöntem, metalik kaplamaların yapışmasının değerlendirilmesi için de uygun olabilir.
- EN 1071-9 Bölüm 9: Kırılma gerilmesinin belirlenmesi. Bu standartta, kaplamanın çatlama başlangıcını izlemek için akustik emisyonla birleştirilmiş tek eksenli gerilim veya basınç testleri yoluyla seramik kaplamaların kırılma gerginliğini ölçme yöntemi açıklanmaktadır. Çekme veya basınç gerginlikleri ayrıca dört noktalı bükme kullanılarak bükülme yoluyla da uygulanabilir. Ölçümler, uygun durumlarda yüksek sıcaklıklarda ve oda sıcaklığında yapılabilir.
- EN 1071-10 Bölüm 10: Enine kesitle kaplama kalınlığının belirlenmesi. Bu standartta, kaplamanın metalografik olarak hazırlanmış bir kesitinin kalibre edilmiş optik veya taramalı elektron mikroskobunda incelenmesi yoluyla seramik kaplamaların kalınlığının ölçülmesine yönelik bir yöntem açıklanmaktadır. Seramik kaplamalar ve güncel en iyi uygulama ile ilgili olması gerektiği şekilde değişiklik yaparak ve güncelleyerek EN ISO 9220 standardından yararlanır.
- CEN/TS 1071-11 Bölüm 11: Stoney formülü ile iç gerilimin belirlenmesi. Bu standartta, kaplanmış şerit veya disklerin eğrilik yarıçapının ölçülmesinden elde edilen sonuçlara Stoney formülünün uygulanması suretiyle ince seramik kaplamalardaki iç gerilmenin belirlenmesine yönelik bir yöntem açıklanmaktadır.
- EN 1071-12 Bölüm 12: Karşılıklı aşınma testi. Bu standartta, düz veya küresel uçlu bir pimin yük altında düz bir plakaya karşı ileri geri hareket ettirildiği bir ileri geri aşınma testi kullanılarak seramik kaplamaların aşınmasını değerlendirmek için bir yöntem açıklanmaktadır. Simüle edilen koşullara bağlı olarak, pim veya plaka veya her ikisi de test edilen malzeme ile kaplanabilir ve çiftin diğer üyesi değerlendirilen sistemle alakalı olduğu için seçilir. Açıklanan yöntemin, sürtünme aşınmasını değerlendirmek için uygun olmadığı düşünülmektedir. Bu yöntem 1 μm’den daha kalın kaplamaları değerlendirmek için tasarlanmıştır, ancak daha ince kaplamaları test etmek için de kullanılabilir. Test, kuru veya yağlanmış koşullar altında gerçekleştirilebilir. Ancak test, test edilen malzemelerin aşınma davranışını etkiledikleri ölçüde yağlayıcıların özelliklerini değerlendirmek için tasarlanmamıştır. İleri geri hareket kullanılarak yağlayıcıları test etmek için ilgili yöntemler verilmiştir. Bir malzeme çiftinin çeşitli yükleme koşulları altında test edilmesi, kaplamanın aşınma davranışının yanı sıra, yapışma veya kohezyon dayanıklılığı hakkında bilgi sağlayabilir.
- EN 1071-13 Bölüm 13: Pin-on-disk yöntemi ile aşınma oranının belirlenmesi. Bu standartta, düz veya küresel uçlu bir pimin yük altında bir diskin düz yüzeyiyle temas ettirildiği ve ikisinin pimin disk üzerinde dairesel bir yol çizeceği şekilde göreceli harekete geçirildiği bir test kullanılarak seramik kaplamaların aşınmasının değerlendirilmesi için bir yöntem açıklanmaktadır. Simüle edilen koşullara bağlı olarak, pim veya disk veya her ikisi de test edilen malzemeyle kaplanabilir ve çiftin diğer üyesi değerlendirilen sistemle ilgili olduğu için seçilebilir. Uygun ekipman mevcut olduğunda, test kayan temasta oluşan sürtünmeyi belirlemek için kullanılabilir. Bu yöntem, 1 ila 100 μm’den fazla kalınlık aralığındaki kaplamaları değerlendirmek için uygundur ve uygun koşul seçimiyle daha ince kaplamaları test etmek için de uygulanabilir.
Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “EN 1071 Gelişmiş teknik seramikler - Seramik kaplamalar için test yöntemleri” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.